Sağlık Bakanlığı yeni bir icraatı Aile Hekimleri ve halkla buluşturmaya hazırlanıyor: Halk Sağlığı
Merkezi, kısa adıyla HASAM.
Yaklaşık 3 yıldır devam eden direnişimiz sonucu, bir türlü tutturulamayan nöbetler, bilindiği
üzere her sene şekil değiştirmektedir. 2014 yılında acil nöbetleriyle başlayan maceramız, 2015 yılında ASM nöbetlerine evrilmiş, ve nihayetinde 2016 yılında yeni uğraşımız HASAM ortaya çıkmıştır.
Sağlık Bakanlığının yeni ‘icraat’ı kısaca şu şekildedir: Yaklaşık 1000 metrekarelik bir alanda, 50 civarı odası bulunan, içinde Halk Sağlığı hizmet alanları, ASM alanı ve ASM nöbet alanından oluşan, yaklaşık 100.000 nüfusa 1 adet olarak planlanan birimler.
Halk Sağlığı Hizmet alanları içinde; toplantı salonu, üreme sağlığı hizmeti, psikolojik danışmanlık, beslenme danışmanlığı, sosyal danışmanlık ve rehberlik, koruyucu ağız diş sağlığı hizmetleri, fizyoterapist, ofis, bekleme alanı, arşiv, santral malzeme deposu, ibadethane, WC ve lavabo, bilgi işlem ve jeneratör odası bulunması planlanmaktadır.
İkinci alan olan Aile Sağlığı Merkezi alanının 6 birimden oluşması düşünülmektedir. Bu alan
şu andaki ASM standartlarımızla eşdeğerdir.
Üçüncü alan olan nöbet hizmet alanında ise; poliklinik odası, acil müdahale odası, 112 kontrol
merkezi ve 112 dinlenme odası planlanmaktadır.
Şu anda İstanbul’da çok hızlı bir biçimde kiralanan binaların, yakın zamanda hizmete açılacağı
konuşulmaktadır. Ancak burada her zamanki gibi ‘kervan yolda düzülür’ mantığı ile yola çıkılmaktadır. Halk sağlığı hizmet alanı, eğer düşünüldüğü şekilde yapılabilirse; halkımız için faydalı olacak bir hizmet olarak görülmektedir.
Ancak çok yakın zamanda devreye girmesi beklenen merkezler için henüz diyetisyen, psikolog, fizyoterapist ve diş hekimi alımı başlamamıştır. Sağlık Bakanlığı ne kadar süre zarfında, belirtilen alanlardaki kaç uzmanı bünyesine katabilecektir? Yoksa “biz binlerce liralık kiralar ödeyerek merkezleri bir açalım, Aile Hekimleri burada göreve bir başlasın, gerisini de bir şekilde hallederiz” diye mi düşünülmektedir?
Aynı merkez içinde bulunacak olan 6 birimlik Aile Sağlığı Merkezlerinin bölgeleri neye göre
belirlenmiştir? İstanbul’da bir çok Aile Hekiminin 4000 kayıtlı kişi sayısını çoktan geçtiği bilinmektedir. Ancak yeni bir ödeme yönetmeliği çıkarmadan, katsayılarda düzeltme yapmadan açılacak yeni birimler sonucu, kesin kayıtlı kişi sayıları 4000 altına inmeye başlayacak olan Aile Hekimleri hak edişte azalmaya ve hak kaybına uğramayacak mıdır? İlimizde yapılacak olan 65. Ek Tercih ve Yerleştirmede açılan 244 tane sıfır nüfuslu ve binası olmayan ASM’nin hangi bölgelere yapılacağı nasıl belirlenmiştir? Halihazırda 4000 altı kayıtlı sayısı bulunan bir ASM’nin yanına önümüzdeki günlerde açılacak olan, sıfır nüfuslu ASM mesleki barışa gölge düşürmeyecek midir?
Bir çok sivil toplum kuruluşu ile yetkililerin yaptığı görüşmelerde, hak kaybının kesinlikle
olmayacağı belirtilmiştir ancak HASAMlar tek tek kurulmaktayken, mevzuat halen ortada yoktur.
Ve yıllardır gündemimizi meşgul eden, son alan: Nöbet hizmet alanı. Bu alanda hepimizin anladığı üzere, Aile Hekimleri nöbet tutacaktır. Buradaki tek fark Toplum Sağlığı Merkezi çalışanlarının da nöbet listesine dahil edilecek olmasıdır. Aile hekimleri, yılların inadının bitmemesi sebebiyle yine tampon olarak kullanılmak istenmektedirler. Her alanda, her boşlukta görevlendirilmeye çalışan Aile hekimlerinin, bu merkezde hafta içi ve hafta sonu 24.00’a kadar görev yapmaları düşünülmektedir.
Yıllardır dile getirdiğimiz gönüllülük esası ve uygun ücret taleplerimiz; yetkililer tarafından geri çevrilmiş ve özellikle ücret artışının yapılmasının mümkün olmadığı söylenirken, sırf nöbet inadıyla binlerce metrekarelik binalar kiralanmaya başlanmıştır. Eğer niyet söylendiği üzere acil yoğunluğunu azaltmak ise, daha önce önerdiğimiz üzere; bu merkezlerde çalışmak isteyen
hekimler, (Aile Hekimi, pratisyen hekimler, uzman hekimler..) bir sözleşme imzalayarak görev alabilirler; buna da yanaşmayan Bakanlığın niyetinin ne olduğu tarafımızca anlaşılamamaktadır.
Bu nöbetler ister acilde, ister ASM’de, ister HASAM’da olsun; yine tutmayacaktır, yine
tutulmayacaktır! STK’ların önerilerini değerlendirmeden, elinin tersiyle iten Sağlık Bakanına söylenecek tek cümle şudur: Hazırlanmada başarısız olursanız, başarısız olmaya
hazırlanın. Sağlık çalışanlarının tamamı ihtiyaç anında halkımıza hizmet vermeye her zaman hazırdır. Ancak Aile Hekimleri olarak; amacının ne olduğu anlaşılamayan, bu inat nöbetlerine
yokuz! 2016 yılında da tutmayacak nöbetler sonucu, 2017 yılında gündeme getirilecek yeni projeleri de heyecanla beklemekteyiz.
Birliğimiz Gücümüz!
Aslı ÖNCEL
GÜÇLÜ İSTAHED, GÜÇLÜ AİLE HEKİMLİĞİ!
