İSTAHED Hukuk Paneli 10 Şubat 2024 tarihinde dernek avukatımız Av. Gülümser Uğurlu ve sahada çalışan Aile hekimlerinin katılımıyla gerçekleştirildi. İSTAHED Yönetim Kurulu üyesi ve aynı zamanda Hukuk Komisyonu başkanı olan Dr. Ali Köme’nin toplantı ile ilgili kısa bilgilendirmesi ile başladı. Toplantıda hekimlerimizin gündemdeki konular ile ilgili sorularını interaktif olarak cevaplamak hedeflendi.
Dernek avukatımız olan Av. Gülümser Uğurlu; “Aile Hekimlerinin neden bu kadar hukukla yüz yüze kalmak zorunda olduğunu anlamakta zorlanıyorum. İlk başladığında yeni bir sistem olduğunu ve sistem oturunca düzeleceğini düşünmüştüm. Ancak sorunlar günbegün artmaya devam etti. Siz kamu çalışanısınız ve hukuk sıralarında anlatılan genel kanun 657 idi. Yeni dönemlerde çeşitli kamu çalışanı olan ancak sözleşmesi bulunan şartlar olsa da genelde 657’ye atıfta bulunarak düzenlenirdi. Aile hekimliğinde de son uygulamaya konulan düzenlemede bizim için Disiplin cezaları artık DMK Madde 125’e atıfta bulunulmuştur ve hepinizin mutlaka okumasını tavsiye ederim. Artık ceza puanı yoktur, yerine uyarma/kınama/aylıktan kesme/kademe ilerleme cezaları söz konusudur.” dedi ve hekimlerimizin sorularına ve genel bilgiler vermeye devam etti.
Denetimlerde dikkat edilmesi gereken hususlar; Rutin denetim harici gelinen olağanüstü denetimlerde denetimcinin o gün o denetimi yapmak için yetkili olduğuna dair bir karar (görevlendirme) belgesi olmalı. Bunu talep ettiğinizde ve size gösterilmediğinde denetim tutanağının altına şerhinizi düşülmesi gerekir, ‘Görevlendirme belgesinin talep edilmesine rağmen gösterilmediği2 şeklinde. Ancak mesai denetimi özel bir durumdur bunu isteyemeyiz.
Hekimlerin hem hekim olarak hem de KVKK nedeniyle sır saklama yükümlülüğü vardır. Aynı zamanda bakanlığın da istatistik toplama gerekliliği vardır. Denetim hukuki bir durum olduğu için bu duruma girmez ancak her denetimde de olmaz. Denetimci geldi ve bilgisayarınızın başına oturmak istediğinde siz istenilen bilgiye uygun bir şekilde verebilirsiniz. Denetimin sebebi ve istenilen bilgilerin ihtiyacı karşılaması önemlidir ve verilmesi gereken durumlarda da kendimizi korumak açısından kısıtlayabiliriz. Hastalara ait kişisel verileri verirken en az anonim seviyede verebiliriz. Yapılan denetim ile istenilen hasta bilgisinin uygun olmadığı düşündüğümüz durumlarda tutanağa şerh düşülebilir ya da imzalanmayabilir.
Özellikle mesai denetimlerinde yönetici hekimlerin tutanağı imzalaması sorundur, çünkü imzalayan hekim durumu kesinleştirmiş sayılır. Sizin yönetiminizde ve sorumluluğunuzda olmayan bir kişinin mesaide olup olmadığına siz imza atmamalısınız. Mesai denetiminde kamera kayıtları kullanılamaz ve istenemez. Ancak soruşturmacı atanmış bir incelemede soruşturmaya ait kayıt istenebilir. Böyle bir durumda o soruşturmanın ne olduğu neye istinaden olduğunu sorup, KVKK gereği soruşturmaya asıl olan uygun görürseniz gönderebilirsiniz. Yine de kayıt aleyhinize durum oluşturuyorsa göndermeyin.
Sizlere gelen ve imzalamanız istenen tebliğ tebellüğlerde tebliğ edilen evrakın varlığını kontrol edin. Sahada bazen evrak olmayıp sadece tebliğ-tebellüğ belgesi imzalatılmaya çalışılıyor. Hangi evrak olduğunu görerek tebliğ ediniz.
Denetimlerde yaka kartı ve önlük giymeme denetimlerde sınıf düşmeye neden olmasa da cezai yaptırımı olabilir.
Mesai saatleriniz işe başlayış ve bitiş saatlerinizdir. Mesaiye başladığınızda polikliniğe de başlamanız gerekmektedir. Elbette tek işimiz poliklinik yapmak değildir. Genel prensip olarak polikliniğinize istediğiniz saat başlayabilirsiniz diyemeyiz. Örneğin mesainiz 8 de başlıyor ve siz 9 da polikliniğe başlıyorsanız ve bu durum şikâyete neden olduysa ve durum mahkemelik olursa, hâkim bunu keyfi olarak değerlendirebilir. Mesaiye başladığınız ancak poliklinik yapmadığınız o bir saatte işiniz ile ilgili başka bir kayıt yapıp bunu belgelemek mahkeme de elimizi kuvvetlendirir.
Sizi hukuki açıdan koruması için hastaya randevusuz bakmıyorum demek yerine ‘’randevulu hastaların bitimini bekleyin’’ veya ‘şu saatte gelin’ yönlendirmek daha uygun olacaktır. Sağlık raporları ile ilgili başvuru yapanın öncelikle değerlendirme yapılıp sonrasında uygun bulunan branşlara sevkinin yapılması gerektiği, kişinin ‘raporu vermiyoruz’ şeklinde yönlendirilmesi uygun değildir.
Her türlü şikâyete karşı idare bize soruşturma açıyor ve ifadeye çağırılıyoruz. İfademizi yazılı vermek hatta ifade vermemek bizim hakkımızdır ve bu size ceza verilmesini gerektirmez. İfade verirken kullandığımız her cümle önemlidir ve bizi sıkıntıya sokabilir. Bu yüzden aleyhimize olacak soruların cevaplarını vermemeye çalışmak en doğrusu olur. Soruşturma demek; soruşturmacı atanması ile idari yargılama yapılması demektir. Tanıkların olması bizim için artıdır. Özellikle son zamanlarda erkek hekimlerimiz ile ilgili taciz şikayetleri vardır. Hastaları hemşireniz ile birlikteyken muayene etmeniz en doğrusu olur. Taciz şikayetlerinde gizlilik ilkesi vardır ve isim verilmeyebilir, burada ön inceleme tutanağı istenebilir.
Sahada iş güvenliği ile ilgili gelen yazılar var. İdarenin gönderdiği evraklara herhangi bir ASM doktorunun imzalayıp göndermesi iş yeri risk değerlendirmesi yapıldığını göstermez. Risk analizi İş güvenliği uzmanı tarafından yapılacak bir işlemdir. İş sağlığı ve güvenliği maddeleri incelendiğinde iş yeri sahibi konu ile ilgili görevlendirme yapabilir, iş yeri vekili olarak atayabilir gibi görünüyor. Kanunda olan boşluklar henüz içtihatlarla doldurulmadığından yapmayın ya da yaptırın diye net bir şey söyleyemiyoruz. Avukatımızın hukuki görüşü bu olsa da dernek olarak sorumluluğun bakanlıkta olduğunu ve örgütlenme adına direnmemiz gerektiğini düşünmekteyiz.
ASM’ler de çalışan personellerimizin tazminatları birçok kazanılmış dava sonucu bakanlığa rücu ediliyor. Biz bir işletme sahibi değiliz. Personel bize işçi haklarından kaynaklı dava açtığında muhatabı biz değiliz. İdare ile yaptığımız sözleşme de ASM’nin bakanlığa ait ve bizleri sözleşmeli olarak burada çalıştırdığı ve burayı işletmeyi de bizlere bıraktığını görüyoruz. Personel davalarında 3.tüzel kişilere (hekimler) değil gerçek tüzel kişilere(bakanlık) muhataptır. Biz işveren vekili olarak belirli sorumluluklara tabiyiz yine de. Çalıştırdığımız personellerin iş, ödemeleri ve izin/rapor gibi bilgilerini eksiksiz dosyalamamız gerekir. İşçi tazminatlarında dava bakanlığa açılmalıdır, kazanıldığında hak edilen tazminat en yüksek faizi ile geri alınır.
Kira davaları neredeyse 1000’in üzerinde, bizlerle kira sözleşmesi yapabilirler ancak sözleşme yapılması gerekir. Belediyelerden sağlık bakanlığına verilmiş yerlerden kira isteyen ve bizleri işgalci olarak niteleyen davaları kazandık. Çünkü işgalci olan biz değil, bizi oraya sözleşme ile çalıştıran bakanlıktır. Alacaklar borçlanma, sebepsiz zenginleşme ile doğar.
Kanuna aykırı emir sizi suçsuz kılmaz bunu unutmayalım. Müdürlük veya bakanlığın sizlere işleri nasıl yapacağınızı söylemesine istinaden hukuka aykırı yaptığınız işlemlerde verilen emir önemsiz kalır.
İSTAHED Başkanı Esin Ayfer Çulha Dildök, Halk Sağlığı Müdürlüğü ile yapılan toplantı sonra mesai saatleri düzenlemeleri ile ilgili bilgi verdi. Müdürlüğün bir algoritma yaptığını, konuşmamıza istinaden artık sabah 7:00 mesaisini onaylayacaklarını, geçmiş dönemlerde grup düşümlerinin en sık sabah bu saat aralığında mesaide bulunmama nedeniyle olduğunu bilgisi olduğunu belirttiler. Pazartesi sabah ve cuma öğleden sonra kurum dışı mesailerini kurumda olabilir başka alternatif olduğu sürece onaylamayacaklarını, süt izni ve eğitim iznine karışmıyor olduklarını süt izninin istediği zaman eğitim izninin de eğitici kurum tarafından belirlendiği bu noktada onay konusunda sorun olmayacağını, normalde kurum dışılar mesailerde uyguladıkları birim sayısının en az yarısının ASM’de bulunma kuralını süt izini ve eğitim izni durumunda uygulamadıklarını ifade ettiler. Kurum dışı mesai saatleriyle ilgili 2 saat gebe ,lohusa, 15-49 takip vb. + 2 saat evde hasta ziyareti şeklinde uygulayacaklarını, haftada en az 2 kişi evde ziyaret şeklinde kaydının tutulmasını beklediklerini , mesai çizelgesi başvurusu yapılırken varsa hastaları onları belirterek başvuru yapmalarının onay için doğru olacağı ifade edildi. Kurum dışı mesai 4 saat olarak toptan kullandıracaklarını Asm’de başka bir türlüsü mümkün iken ikiye bölmeyeceklerini belirttiklerini de ekledi. Konuyla ilgili eğer sebepsiz, SAHU eğitim programında herhangi bir değişiklik yokken eski mesai çizelgesi onaylı olduğundan, herhangi bir değişiklik yapılmaması önerildi. Özellikle bir kişinin mesai çizelgesi onayına başvurduğunda diğer hekimlerin herhangi bir değişiklik yapmalarına gerek olmadığı belirtildi.
4 saat süren toplantının yine de konularımıza yeterli olmadığı online ya da yüz yüze en kısa zamanda tekrar toplanılacağı kararı verildi. Panel katılımcıların görüş, katkı ve soruları ile bitirildi.
GÜÇLÜ İSTAHED, GÜÇLÜ AİLE HEKİMLİĞİ!
