INFLUENZA AŞILAMASI KISA BİLGİLENDİRME
Grip aşılarında bulunan virusların evrimleşmesi nedeniyle her yıl düzenli olarak grip aşılarında bulunan etkenlerin güncellenmesi gerekmektedir. Dünya Sağlık Örgütü’de (DSÖ) her yıl kendisine üye devletlerden edindiği veriler ve kendi yaptığı çalışmalar neticesinde grip aşılarının içeriğiyle ilgili bir açıklama ve tavsiye yayınlamaktadır.
DSÖ; 2025-2026 kuzey yarımküre grip sezonunda kullanılmak üzere Şubat 2025 tarihinde yaptığı toplantıyla trivalan aşılarda kullanılmasını önerdiği içerikler aşağıdadır.
Yumurta bazlı aşılar
• A/Victoria/4897/2022 (H1N1)pdm09 benzeri bir virus
• A/Croatia/10136RV/2023 (H3N2) benzeri bir virus
• B/Austria/1359417/2021 (B/Victoria soyu) benzeri bir virüs etkenlerinin kullanılmasını önermektedir.
Dört değerlikli influenza aşılarının B/Yamagata soyu bileşenine yönelik öneri, önceki önerilerdeki gibi kalmıştır:
• B/Phuket/3073/2013 (B/Yamagata soyu) benzeri virüs şeklinde öneride bulunmuştur.
Mart 2020’den sonra B/Phuket/3073/2013 (B/Yamagata soyundan virüslerin doğrulanmış bir şekilde tespit edilememesi nedeniyle bu soyun aşı içeriğinden kaldırılabileceğini de Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) tavsiye etmektedir.
6 aydan büyük herkesin sezonda grip aşısı yaptırması da önerileri arasındadır.
Ülkemizde şu anda 3 ayrı grip aşısı bulunmaktadır.
1-Vaxigrip® :
A/Victoria/4897/2022 (H1N1)pdm09 benzeri bir virus
A/Croatia/10136RV/2023 (H3N2) benzeri bir virus
B/Austria/1359417/2021 (B/Victoria soyu) benzeri bir virüs suşlarını içermektedir.
Yetişkinlere 0.5 mL(tam doz) uygulanmaktadır.
6 aydan büyük çocuklarda önerilmektedir.6ay -17 yaşları arasındaki çocuklar 0.5 mL(tam doz) uygulanır.
İçeriğindeki maddelerden herhangi birine veya yumurta(ovalbumin,tavuk proteinleri) neomisin,formaldehit veya oktosinol-9 gibi çok küçük miktarlarda bulunan herhangi bir bileşene alerjisi varsa önerilmez.
2-Influvac®:
A/Victoria/4897/2022 (H1N1)pdm09 benzeri bir virus
A/Croatia/10136RV/2023 (H3N2) benzeri bir virus
B/Austria/1359417/2021 (B/Victoria soyu) benzeri bir virüs suşlarını içermektedir.
Yetişkinlerde 0.5mL (tam doz) önerilmektedir.36 ay ve üzeri çocuklarda 0.5 mL (tam doz) önerilmektedir. 6 ay ve 35 ay arası çocuklarda klinik veriler sınırlı olduğu için 0.25mL (yarım doz) VEYA 0.5 mL (tam doz) önerilmektedir.
Etkin maddelere, yumurta (ovalbumin, tavuk proteinleri), formaldehit, setiltrimetilamonyumbromür, polisorbat 80 veya gentamisin gibi herhangi bir maddeye karşı aşırı duyarlılık durumlarında önerilmez.
3-Fluarix tetra®:
A/Victoria/4897/2022 (H1N1)pdm09 benzeri bir virus
A/Croatia/10136RV/2023 (H3N2) benzeri bir virus
B/Austria/1359417/2021 (B/Victoria soyu) benzeri bir virüs
B/Phuket/3073/2013 (B/Yamagata soyu) benzeri virüslerini içermektedir.
Sodyum klorür, Disodyum fosfat dodekahidrat, Potasyum dihidrojen fosfat,Potasyum klorür
Magnezyum klorür hekzahidrat, α-tokoferil hidrojen süksinat, Polisorbat 80,Oktoksinol 10
Artık maddeler: Hidrokortizon, gentamisin sülfat, ovalbumin (tavuk yumurtasından elde edilir), formaldehid ve sodyum deoksikolat (sığır ve koyun safrasından elde edilir)ürünlerinden herhangi birine allerjisi olanlarda önerilmez.
Yetişkinlerde tek bir 0,5 mL’lik enjeksiyon olarak uygulanmalıdır.
Pediyatrik popülasyon: 6 aydan büyük çocuklarda 0,5 ml’lik (tam doz) tek doz uygulanır.
INFLUENZA (GRİP) AŞISI HAKKINDA EN SIK SORULAN SORULAR
1-Grip aşısını kimlere önermeliyim?
6 aydan büyük herkese grip aşısı önerilebilir.
2-Grip aşısını SGK SUT ödüyor mu?
SGK SUT aşağıda belirtilen durumlarda grip aşısını tek doz olarak ödemektedir.
SUT Madde 2.4.3-B- Grip aşısı bedeli; 65 yaş ve üzerindeki kişiler ile yaşlı bakımevi ve huzurevinde kalan kişilerin bu durumlarını belgelendirmeleri halinde sağlık raporu aranmaksızın;
Gebeliğin 2. veya 3. trimesterinde olan gebeler, astım dâhil kronik pulmoner ve kardiyovasküler sistem hastalığı olanlar, diyabet dâhil herhangi bir kronik metabolik hastalığı, kronik renal disfonksiyonu, hemoglobinopatisi veya immün yetmezliği olan veya immünsupresif tedavi alanlar ile 6 ay – 18 yaş arasında olan ve uzun süreli asetil salisilik asit tedavisi alan çocuk ve adolesanların hastalıklarını/gebelik durumunu belirten sağlık raporuna dayanılarak tüm hekimlerce her Eylül ile Şubat dönemleri içerisinde reçete edildiğinde bir defaya mahsus olmak üzere karşılanır.
3-Gebelere grip aşısı önermeli miyim?
Evet, grip aşısı gebelere de önerilmektedir.
4-Gebelere hangi trimesterden itibaren grip aşısı önermeliyim?
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) ilk trimesterden itibaren grip aşısını gebelere önermektedir. Gebelik durumunu belirten sağlık raporuna dayanılarak tüm hekimlerce her Eylül ile Mart dönemleri içerisinde gebeliğinin 2. veya 3. trimesterinde olan gebelere reçete edildiğinde yılda bir defaya mahsus olmak üzere SGK SUT tarafından grip aşısı karşılanmaktadır.
4-Türkiye’de şu anda hangi grip aşıları bulunmaktadır?
Vaxigrip®, Influvac®, Fluarix tetra® grip aşıları bulunmaktadır.
5-Grip aşısı aile hekimliği bilgi sisteminde (AHBS) var mı? Reçete edebilir miyim?
Evet, tüm grip aşıları AHBS sistemlerinde bulunmaktadır eğer bir sorun olursa mevcut AHBS programlarının teknik desteğiyle iletişime geçirilerek güncelleme yapılabilir bu sayede tüm aşılar reçete edilebilecektir.
6-Aşıyı daha önce yaptırmamış çocuklarda nasıl uygulamalıyım?
Vaxigrip® güncel prospektüs bilgileri incelendiğinde; 9 yaş altında hiç grip aşısı olmamış çocuklarda 4 hafta arayla 1 tam doz (0.5 mL ) yani toplamda 2 tam doz aşı önerilmektedir.9 yaş üstünde herkese 1 tam doz (0,5 mL ) aşı önerilmektedir.
Fluarix tetra® güncel prospektüsü incelendiğinde 9 yaş altında hiç grip aşısı olmamış çocuklarda 4 hafta arayla 1 tam doz (0.5 mL ) yani toplamda 2 tam doz aşı önerilmektedir. 9 yaş üstünde herkese 1 tam doz (0,5 mL ) aşı önerilmektedir.
Influvac® güncel prospektüsü incelendiğinde; 6 ay ve 35 ay arası hiç grip aşısı olmamış çocuklarda klinik veriler sınırlı olduğu için 0.25mL (yarım doz) VEYA 0.5 mL (tam doz) 1 ay arayla toplam 2 doz önerilmektedir. 36 ay ve üzeri daha önce hiç grip aşısı olmamış çocuklarda ise 0.5 mL (tam doz) 1ay arayla olmak üzere toplam 2 doz grip aşısı önerilmektedir. 9 yaş üstünde herkese 1 tam doz (0,5 mL ) aşı önerilmektedir.
7-Grip aşısını ne zamandan itibaren önermeliyim?
SUT her Eylül ile Mart dönemleri içerisinde reçete edildiğinde yılda bir defaya mahsus olmak üzere grip aşısının ücretini risk gruplarında karşılamaktadır. Ekim ayından itibaren önerilebilir.
8-Grip aşısı olduktan hemen sonra aşının etkinliği başlar mı?
Grip aşısının etkinliği aşı uygulandıktan 2-3 hafta sonra başlamaktadır.
9-Grip aşısı olduktan sonra grip olabilir miyiz?
Hayır. Grip aşısı CANLI AŞI değildir. Aşı yapıldıktan ortalama 2-3 hafta sonra aşı etkin hale gelmektedir. Aşının etkin olma süresi dahilinde kişi grip etkeniyle karşılaştıysa kişi grip olabilmektedir.
10-Her sezon grip aşısı olmalı mıyım?
Evet, her sezon virüsün evrimleşmesi (mutasyona uğraması) nedeniyle farklı etkenler grip hastalığına sebep olmaktadır bu sebeple her sezon grip aşısı olmalıdır.
11-Grip hastalığı öldürücü müdür?
Evet. Grip hastalığı özellikle risk gruplarında ölümcül seyredebilir. Ciddi komplikasyonlara (Zatürre, kalp yetmezliği, organ yetmezliğine vb ) sebep olabilir.
12-Grip aşısının faydaları nelerdir?
1-Grip olma riskini azaltır.
2-Ciddi hastalık ve hastaneye yatış olasılığını azaltır.
3-Toplumda virüs yayılımını azaltır (özellikle risk grubu olan bebekleri ve yaşlıları) korur.
4-Kronik hastalığı olanların komplikasyon yaşama ihtimalini düşürür.
Uzm. Dr. Selda Handan Karahan
İSTAHED Bilim Komisyonu Üyesi
KAYNAKLAR
1-https://asi.saglik.gov.tr/asi-ile-oenlenebilir-hastaliklar/mevsimsel-grip.html
2- https://www.campus.sanofi/tr/bilimsel/asi-ile-onlenebilir-hastaliklar/influenza/makaleler/ar/influenza-ve-asilama?lt=vngzhkk5r865vw&utm_medium=email&utm_campaign=TUR-VAC-VAX-HCP-SAN-TUR_VAC_Vaxigrip-2022-(WA-SMS-HQE)_18978-20230101&utm_source=TUR-603-HQE-D1-001-MAT-TR-2300240&utm_hcpid=WTRM04669419&actid=0014K00000NzFgCQAVQ_Language=TR
3- https://www.antalyaeo.org.tr/tr/m/odadan-haberler/grip-asilari-nin-odenme-kosullari-hakkinda-bilgilendirme.html
4- https://grip.saglik.gov.tr/tr/
5-https://cdn.who.int/media/docs/default-source/influenza/who-influenza-recommendations/vcm-northern-hemisphere-recommendation-2025-2026/recommended-composition-of-influenza-virus-vaccines-for-use-in-the-2025-2026-northern-hemisphere-influenza-season.pdf?sfvrsn=857c2e9b_13&download=true
6-https://f5proje.com/abbott/INFLUVAC_KUB/INFLUVAC_KUB.html
7-https://www.sanofi.com/assets/countries/turkey/docs/products/prescription-products/V/vaxigrip-tetra-0-5-mL-IM-SC-KT-28-08-2023.pdf
8-https://ilacbilgileri.com.tr/wp-content/uploads/ilac/pdf/KUB/22340.pdf
9-https://www.who.int/news-room/spotlight/history-of-vaccination/history-of-influenza-vaccination
10-https://www.who.int/news-room/spotlight/history-of-vaccination/history-of-influenza-vaccination
11-https://www.klimik.org.tr/2025/03/05/dsonun-kuzey-yarimkure-2025-2026-grip-sezonu-icin-grip-asisi-onerileri-aciklandi/
GÜÇLÜ İSTAHED, GÜÇLÜ AİLE HEKİMLİĞİ!
