Son zamanlarda medyada, neredeyse 2 kat fazla maaş alacağımız
algısını oluşturmaya çalışanları sık sık gördüğümden dolayı sağlıkçılara
yapılan %50 nöbet zammının gerçekte ne olduğunu bilmeyenler için birkaç
şey yazmak istedim.
Öncelikle bir aile hekimi olarak nöbet
tutmuyorum haliyle bize zam falan yok. Bakanlığın bize şimdilik ayda 1
cumartesi günü 8 saatlik yazdığı, ilerde daha fazlasını yazmayı
düşündüğü bir nöbet var. Karar aldık gitmiyoruz; çünkü uluslararası
sözleşmelere, anayasaya ve aile hekimliği sisteminin özüne aykırı bu
nöbetler. Olaki gidersek, saati 7 TL olan nöbet ücretimiz zam sonrası
10,5 TL oluyor yani 1 günlük nöbet toplam 84 TL! Eskiden 56 TL idi.
Yani olurda nöbeti tutarsak büyük manşetlerle bahsi geçen zammın kendisi
bizim için 24 TL.
Bu arada hemşire ebe ve diğer sağlık memuru
arkadaşlar bizim aldığımız nöbet ücretinin yarısını bile zor
alabiliyorlar. Hem de aynı süre için!
Bugün yarım gün çalışan
bir temizlikçi 100 TL den aşağıya çalışmıyor. Herhangi bir onarım bakım
için gelen usta selam verdiğinde 50 TL, tamir yaptığında 150 TL den
aşağıya çalışmıyor. Bu ustalar bu arada bu parayı 15 dk ile 1-2 saatlik
çalışma için alıyorlar. Alsınlar gözümüz yok, sonuna kadar helal olsun,
benim lafım onlara değil.
Bu zamdan en çok etkilenen, en çok
sevinebilecek dostlarımız hastanelerde çalışan sağlıkçılarımız olacaktır
diye düşünebilirsiniz. Çünkü onlar çok ama çok fazla nöbet tutuyorlar.
Bir de onlara bakalım, ne kadar zam gelmiş? Aylık normal çalışma süresi
uluslararası antlaşmalara ve insani şartlara göre en fazla 160 saattir.
Bir memurun aylık çalışma saatidir bu süre aynı zamanda. Doktor, ebe,
hemşire, sağlık memuru, ATT ve diğer sağlıkçı arkadaşlar
hastanelerde 200 saatlere varan nöbetler tutmaktadır. Nasıl yani? Bu
resmen 2. bir mesai değil mi? Evet öyle! Fakat nöbetler için yapılan
ödemeler 130 saatten fazlası için yapılmıyor. Yani 200 saatte tutsanız,
130 saatte, alacağınız nöbet ücreti aynı olmaktadır. Bir hekim
meslektaşımızın zam öncesi saatlik nöbet ücreti 7 lira 80 kuruş iken
verilen zam saatlik 3 lira 90 kuruştur. Evet, o yere göğe
sığdırılamayan zam miktarı 3.90 TL. Bu miktar hemşire ve ebelerde
yaklaşık saatlik 4 lira 70 kuruş olan nöbete 2 lira 35 kuruştur. ATT
ve diğer sağlık memurlarına ise 2 lira 70 kuruş olan saatlik nöbet
ücretine gelen zam ise 1 lira 35 kuruş olmuştur.
Az mı yahu bir
sürü para alacaklar işte diyenlere şunu tekrar hatırlatmak isterim;
yapılan zamma göre hekim saatlik nöbet ücretine en fazla 3.90 TL zam
alacak. Yani 2 kat daha uzun süre, 2 kat daha fazla çalışarak nöbet
tutmaya zorlanan bir hekim ancak bu miktarı alacak. O da performans
sisteminin kurbanı olmuş ve bir nöbette 300 – 500 demeden hasta
bakabilen yıllanmış bir hekimseniz ancak…
Sağlıkçıların işi
normal mesai süresinde bile zorlayıcı, yorucu ve stresli bir iş iken
performans sistemi yüzünden en az 2 kat iş yükü ile ve 2 kat daha uzun
bir süre çalışırken kimse nöbet ücretine zam istemiyor. Sadece normal
mesai süresi kadar çalışma ve dinlenme hakkı istiyoruz. Emekli
olduğumuzda çoğu düz bir memurdan bile az olan emekli maaşlarının
artmasını istiyoruz. Yeni düzenleme ile bu arada sağlıkçılardan
isteyenlere 70 yaşına kadar da emekli olmadan çalışabilme hakkı geldi.
Evet yanlış duymadınız; 70 (yazı ile yetmiş)! 3-5 sene sonra zaten
yılların yorgunluğu ile hakkın rahmetine kavuşur birçoğumuz. Hatta
rahmetli Cahit Sıtkı Tarancı’nın şiirinden hesapla gidersek: “Yaş 35
yolun yarısı”, e tamamı 70 yaş yapar! O zaman bırakın 3-5 yıl daha
yaşamayı, emekli ikramiyesi ile ancak mezar taşımızı yaparız bu gidişle.
Neyse sonuç olarak biz daha uzun yıllar çalışmak değil, mezara girmeden
önce emekli olabilmek istiyoruz. Yılların yorgunluğunu ve
yıpranmışlığını azda olsa ölmeden önce dinlenerek, eşimizle,
çocuklarımızla, torunlarımızla kısaca ailemizle geçirebilmek istiyoruz.
Bunun için de 70 yaşında mezarda emeklilik değil, çalıştığımız yıllara
yıpranma payımız verilerek daha erken emekli olabilmek istiyoruz.
Sizlere herşeyden önce bizlerin de bir hayatı olduğunu, bir ailesi
olduğunu daha da önemlisi bir insan olduğumuzu ve insanca şartlarda
çalışmak istediğimizi tekrar buradan hatırlatmak isteriz. Yapılan nöbet
zamları ve 70 yaşında emeklilik bizim için müjde değil aksine sırtımıza
koyulmuş ek bir yüktür. Zaten üstümüzde performans adı altında büyük
yükler var iken başka yükler istemiyoruz. Bu yüzdendir ki hakkımız olan
emeklilik zamlarını, yıpranma paylarını ve insani çalışma koşullarını
elde edene kadar mücadele etmeye devam edeceğiz. Sizlerin sağlığı için
canını dişine takan, ailesiyle geçirmesi gereken zamanı sizlere ayıran
biz sağlıkçılar olarak sizce çok mu şey istiyoruz?
Saygılarımla Dr. Çağdaş EKİM
Çağdaş Ekim
GÜÇLÜ İSTAHED, GÜÇLÜ AİLE HEKİMLİĞİ!
