Sağlık Bakanlığı, rutin aşılama programında önemli bir güncelleme yaparak, gebelere yönelik yeni bir aşı uygulaması başlatmaktadır. Bu yeni uygulama, 2. ve 3. trimesterde olan gebelere, 36. gebelik haftasına kadar uygulanması planlanan tetanoz ve difteri aşısına boğmaca aşısının da eklenmesiyle gerçekleşecektir. Böylece hem anne hem de bebek, Boğmaca hastalığından korunmuş olacaktır. Bu aşı, Nisan ayından itibaren aile sağlığı merkezlerinde ücretsiz olarak yapılacaktır.
Boğmaca Aşısının Gebelerde Gerekliliği
Boğmaca, her 3-4 yılda bir dünya genelinde salgınlara yol açmakta ve özellikle yenidoğanlar üzerinde ciddi etkiler yaratmaktadır. Aşı programında 2. aydan itibaren bebeklere yapılan Boğmaca aşısı henüz uygulanmamış bebeklerde, Boğmaca etkenine maruz kaldıklarında hastalığa yakalanmalarına yol açmaktadır. Yenidoğanlarda hastalık, ağır seyredebilir ve bebeğin yoğun bakımda tedavi edilmesine veya hatta ölümüne neden olabilir.
Boğmaca Aşısı Uygulaması Diğer Ülkelerde Nasıl?
Birçok ülkede gebelere Boğmaca aşısı uygulanmaktadır. Örneğin, İngiltere’de 16-32. gebelik haftalarında, ABD’de ise 27-36. haftalar arasında gebelere tetanoz, difteri ve Boğmaca aşısı yapılmaktadır. Avrupa’nın birçok ülkesinde de bu aşı, gebelere yönelik önerilen uygulamalardan biridir.
Boğmaca Hastalığı Nedir?
Boğmaca, özellikle çocukluk çağında ve 5 yaşından küçük çocuklarda ağır seyreden, akut ve bulaşıcı bir solunum yolu hastalığıdır. Hastalığın en belirgin belirtisi, boğulma hissi veren, aralıksız öksürük nöbetleridir. Başlangıçta hafif üst solunum yolu bulguları, burun akıntısı, gözlerde yaşarma, halsizlik ve hafif ateş görülebilir. Özellikle küçük bebeklerde ölüm oranı yüksektir.
Boğmaca Nasıl Bulaşır?
Boğmaca, solunum yolu ile yayılan bir bakteriyel enfeksiyondur. Hastalık, 7-10 günlük kuluçka süresi sonrasında ortaya çıkar ve çok bulaşıcıdır. Bakteri, kötü hijyen koşullarında hızla yayılabilir ve salgınlara neden olabilir. Düşük sosyoekonomik düzeydeki toplumlar ve kalabalık yaşam alanlarında vakalar daha sık görülmektedir.
Boğmaca Hastalığından Korunmak Neden Önemlidir?
Boğmaca, dünya çapında yaygın görülen ve her 3-4 yılda bir salgınlara yol açabilen bir hastalıktır. Özellikle çok küçük bebekler için ölümcül olabilir. Tanısı bazen zor olduğundan, hastalık gözden kaçabilir. Salgınlar toplumda büyük sağlık sorunlarına ve ekonomik kayıplara yol açabilir.
Boğmaca’dan Korunma Yolları Nelerdir?
Boğmacadan korunmanın en etkili yolu aşılamadır. 1985’ten itibaren yapılan aşılar sayesinde vaka sayısında büyük bir azalma görülmüştür. Ancak aşı oranlarının düşük olduğu yerlerde ve aşısız bireylerde hastalık hala görülmekte ve ölüme yol açabilmektedir.
Boğmaca Hastalığının Tedavisi
Boğmaca, 6 aydan küçük bebeklerde ağır seyreder ve hastaneye yatışı gerektirir. Bu süreçte antibiyotik tedavisi uygulanmalı, bazı vakalarda öksürük nöbetlerini hafifletmek için kortikosteroid kullanımı gerekebilir.
Sonuç olarak, gebelere yapılan Boğmaca aşısı, hem anne hem de bebek için önemli bir koruma sağlar ve dünyada bu uygulamanın başarıyla gerçekleştirildiği ülkeler göz önünde bulundurularak, Türkiye’de de uygulanması büyük bir adım olarak değerlendirilmektedir.
Kaynaklar
1-https://www.habergo.com.tr/haber/10538/saglik-bakanligi-ndan-hamilelere-ucretsiz-asi-uygulamasi.html
2-https://asi.saglik.gov.tr/asi/liste/20-bo%C4%9Fmaca-hastal%C4%B1%C4%9F%C4%B1-nedir-belirtileri-nelerdir.html
3-https://www.nhsinform.scot/healthy-living/immunisation/vaccines/whooping-cough-vaccine/
4-https://www.cdc.gov/vaccines-pregnancy/about/index.html
5-https://vaccine-schedule.ecdc.europa.eu/Scheduler/ByDisease?SelectedDiseaseId=3&SelectedCountryIdByDisease=-1
İSTAHED Bilim Komisyonu/Aşı Çalışma Grubu Üyesi
Uzm. Dr. Selda Handan Karahan