INFLUENZA AŞILARI

Influenza virüs, orthomyxoviridae ailesinden kılıflı, negatif iplikli, segmentli RNA virüsüdür.

Yapısındaki nükleoprotein ve matriks proteinlerinin antijenik özelliklerine göre 3 ana tipe ayrılır:

-A   mevsimsel salgın ve pandemi

-B   mevsimsel salgın

-C   sporadik olgu ve kısıtlı bölgesel salgın; ayrıca klinik açıdan hafif seyirli

Influenza B’nin alt tipleri yoktur. İzole edildiklere yerlere göre: Victoria ve Yamagata

Grip, her sene yaptığı mevsimsel salgınların iş ve okul kaybı, sağlık kurumlarında iş yükü artışı, hastane yatışlarında artış, risk gruplarında ölümle sonuçlanması nedeniyle korunulması gereken bir hastalıktır.

Gripten korunmanın bilinen en etkin yolu: AŞI’dır.

Ülkemizde 2015 yılı itibariyle trivalan ve kuadrivalan aşıları bulunmaktadır fakat 2017-2018’de trivalan aşı ACIP önerilerinden çıkarılmıştır.

Influenza aşıları her yıl WHO aşı komitesi tarafından bir önceki grip sezonunda dolaşan suşlardan kuzey yarım küre için Şubat, güney yarım küre için eylül ayında açıklanır.

Inaktif aşı, saf yumurtada üretilen virüslerden yapılır ve az da olsa yumurta proteini içerir. Yumurta allerjisi sorgulanması bu yüzdendir.

KİMLERE GRİP AŞISI YAPILMALI?

KONTRENDİKASYONU OLMAYAN VE İSTEYEN HERKESE YAPILABİLİR,

INFLUENZA AÇISINDAN RİSK GRUBUNDA YER ALAN VE BU KİŞİLERE BAKIM VERENLERE MUTLAKA YAPILMALIDIR!!!

Influenza İlişkili Komplikasyon Riski Yüksek Hasta Grupları:

• 5 yaş altı (özellikle 2 yaş altı)
• 65 yaş ve üstü
• Gebeler ve postpartum 2 hafta
• Bakımevlerinde veya diğer uzun dönem tedavi merkezlerinde kalanlar
• Kronik hastalığı olanlar;
  1. Astım
  2. Nörolojik hastalıklar ( CP, epilepsi, MR vb)
  3. Kronik akciğer hastalıkları ( KF, KOAH)
  4. Kan Hastalıkları (orak hücreli anemi vb)
  5. Kalp Hastalıkları (konjenital kalp hastalığı, konjestif kalp yetmezliği vb)
  6. Endokrin Hastalıklar (DİYABET vb)
  7. Karaciğer Hastalıkları
  8. Böbrek Hastalıkları
  9. Metabolik Hastalıklar
  10. Immünsüpresyon (HIV/AIDS, kanser, kronik steroid kullanımı, romaatizmal hastalık tedavisi-biyolojik ajan kullanımı)
  11. 19 yaştan küçük uzun dönem aspirin kullananlar
  12. Obezite (VKI 40 ve üzeri)
• Bu kişilere bakım verenler
• Sağlık çalışanları

Aşı koruyuculuğu, uygulamadan 1-2 hafta sonra başlar. Bu yüzden aşı uygulamada en uygun zaman normal şartlar altında influenza salgınının en sık görüldüğü ayların hemen öncesinde olup ekim-kasım ayları tercih edilmekle beraber, sezon boyunca aşı yapılabilir.

Aşılama zamanı, etkinlik açısından önemlidir. Aşı erken yapıldığı takdirde salgının pik yaptığı aylarda etkisini yitirebilir. Bu nedenle erken aşılamadan kaçınılmalıdır.

Yapılan çalışmalara göre erişkinlerde koruyuculuk 6-8 ay ve daha uzun sürmektedir. Yaşlılarda, kontrolsüz diyabetlilerde, immünsüpresif hastalarda bu süre kısalabilir ve influenza geçirdikleri kanıtlı değilse her zaman aşı yapılabilir.

Son yıllarda ülkemizde, covid 19 pandemisi ile de birlikte mevsimsel grip salgınının daha ileri tarihlere kaydığı görülmektedir. Genellikle aralık ayı sonu ile ocak ayı başı salgın başlamakta, ocak ayı sonu ve subat ayı ortasında pik yapmaktadır, nisan ayı ortalarına kadar da vakalar görülmeye devam etmektedir.

Salgının başlamış olması aşılamaya engel değildir, özellikle risk gruplarındaki hastalar aşılanmaya devam edilmelidir.

Dr. Çınla Nişli
Bilim Komisyonu Başkanı